Congres | “Marx is een must”: strategieën tegen herbewapening

Het ‘nd’-gebouw werd afgelopen weekend omgetoverd tot een linkse leer- en ontmoetingsplek. Vier dagen lang werd in Berlijn-Friedrichshain het Marxismecongres gehouden. Kleine en grote groepen zaten op het gazon voor het huis, discussieerden en wisselden ideeën uit. 's Middags en 's avonds vormde zich een lange rij voor de toonbank met etenswaren. Ruim 1200 mensen bezochten het congres, wat alle verwachtingen overtrof. "We hebben zelfs de inschrijflijst moeten sluiten omdat de vraag zo groot was", aldus een medeorganisator. Ze is vooral blij dat veel jongeren die de afgelopen maanden van deur tot deur campagne voerden voor Links of zich bij de partij hebben aangesloten, dit jaar de evenementen hebben bijgewoond.

Het congres kent inmiddels een lange traditie: 18 jaar geleden werd de Linksruckgroep opgeheven. Veel van de leden werden later actief in het nieuw opgerichte Marx 21-netwerk, dat het evenement sindsdien jaarlijks organiseert. Marx 21 is momenteel bezig met het plannen van een nieuwe start als een revolutionair netwerk, zo staat te lezen in een document met kernpunten dat op het congres werd verspreid.

De tekst pleit voor een klassenpolitiek die strijd tegen uitbuiting en onderdrukking combineert. De auteurs maken dit duidelijk aan de hand van het voorbeeld van stakingen in ziekenhuizen en kinderdagverblijven. De meerderheid van de mensen die daar werkten, waren vrouwen, van wie velen niet uit Duitsland kwamen. Hierbij komen verschillende stromingen binnen de linkse beweging samen en wordt de verbinding tussen antikapitalisme, antiracisme en feminisme praktisch uitgelegd.

Verschillende werkgroepen hielden zich bezig met de vernieuwing van de vakbonden. “Kunnen logistieke medewerkers winnen bij Amazon en Co.” was de titel van een ronde. Een ander panel behandelde de toekomststrategieën van werknemers in de auto-industrie. In de discussie werd ook de vraag gesteld hoe een ommekeer in het vervoer kan worden gerealiseerd en hoe het openbaar vervoer kan worden uitgebreid ter vervanging van milieuvervuilende auto's. Ook werd gevraagd of het voor de noodlijdende autobedrijven daadwerkelijk haalbaar is om in de toekomst treinen en bussen te bouwen.

Toch vreesden veel deelnemers dat, hoewel er veel productieve discussies op gang waren gekomen, deze zouden kunnen worden teruggedraaid door de opkomst van het bewapeningskeynesianisme. Op verschillende industrieterreinen wordt de civiele productie omgezet in militaire productie. Een mooi voorbeeld hiervan is Görlitz, waar een fabriek met een lange traditie in wagenbouw, die ooit eigendom was van Alstom, wordt omgebouwd tot tankfabriek. Ook in Osnabrück wordt een voormalige VW-fabriek omgebouwd tot wapenfabriek. Verschillende sprekers benadrukten dat antimilitaristische interventies op deze plekken noodzakelijk zijn.

Ines Schwerdtner waarschuwde voor de illusie dat de partij het hoge activiteitsniveau tijdens de verkiezingscampagne permanent zou kunnen handhaven.

Dit zou ook een taak kunnen zijn voor een vernieuwde Linkspartij. In het standpuntdocument benadrukt Marx 21 haar bijdrage aan de vernieuwing van links. Veel van hun kameraden namen deel aan de deur-aan-deurcampagne en zorgden zo voor het verkiezingssucces van de partij. In meerdere gesprekken vertelden kameraden dat zij zich pas bij de partij hadden aangesloten nadat de sociaal-conservatieve vleugel, Sahra Wagenknecht, was vertrokken.

Lees ook: Hoe verzet het nieuwe links zich tegen de politieke verschuiving naar rechts? Hoe gaat het om met nieuwe maatschappelijke conflicten? Vragen die we in de nd onderzoeken. serie “Waar gaat het nieuwe links naartoe?”

Ook de ontwikkeling van de partij was een onderwerp op het congres. Op het podium bespraken de drie politici van de Die Linke, Ines Schwerdtner, Kerstin Wolter en Marlen Borchardt, de situatie van de partij na de onverwacht goede prestaties bij de federale verkiezingen. Schwerdtner waarschuwde voor de illusie dat de partij het hoge activiteitsniveau tijdens de verkiezingscampagne permanent zou kunnen handhaven. “De meeste leden kunnen zich zulk aanhoudend activisme niet veroorloven”, benadrukte de partijleider. Zij stelde daarom voor dat de leden in de eerste plaats zelfgekozen taken zouden krijgen. In het ene geval kan dit het verspreiden van informatiekranten zijn, in andere gevallen kan het gaan om het deelnemen aan informatiebijeenkomsten voor huurders. De verklaringen van de drie kameraden werden herhaaldelijk onderbroken door applaus.

Maar er waren ook kritische geluiden te horen bij de evenementen. Zo klaagde een voormalig districtsvoorzitter van de Die Linke in Hessen erover dat jonge kameraden niet bij het werk werden betrokken en zelfs werden gepest. Ze vroeg hoe dergelijk gedrag voorkomen kon worden. Hierop kreeg zij geen publieke reactie. Tijdens het evenement onder leiding van Links-Europarlementariër Özlem Demirel werden ook kritische vragen over de stand van zaken binnen de partij gesteld. Demirel hield een hartstochtelijk pleidooi voor een sterker antimilitaristisch profiel van links. “Militarisering in het buitenland en repressie in eigen land horen bij elkaar”, benadrukte ze, verwijzend naar de toenemende autoritaire tendensen in Duitsland.

Ze gaf echter toe dat het profileren tegen militarisme er niet makkelijker op zou worden als prominente partijleden – vaak met een parlementair mandaat – positieve uitspraken zouden doen over de NAVO of wapenleveringen aan diverse landen. Iemand uit het publiek vroeg zich af of het wel zinvol was dat antimilitaristen zich in een partij zouden organiseren met voorstanders van bewapening. Demirel antwoordde dat een sociaal links alleen kon verliezen als het zich te sterk distantieerde.

Er vonden op het congres ook talrijke theoretische discussies plaats. Ingar Solty en Birgit Mahnkopf namen deel aan verschillende evenementen. Solty ging ook in op de acceptatieproblemen van het nieuwe militarisme. Door haar massale weigering draagt ​​de Oekraïense arbeidersklasse bij aan het tekort aan soldaten in het land. In Rusland is een dergelijke ontwikkeling momenteel niet waarneembaar, merkten de deelnemers op.

Er werden veel onderwerpen diepgaand besproken. De focus van het congres lag echter nog steeds op de maatschappelijke ontwikkelingen in Duitsland. Een centrale vraag was hoe we in dit land een beweging konden opbouwen die zich effectief verzette tegen militaire tendensen.